Wonderverhalen in Mattheus
Na de bergrede (woorden) in Mattheus 5-7 volgen de daden van Jezus in Mattheus 8 en 9.
Dit staat in een compositie van 10 wonderen. Dit aantal komt vaker voor in de bijbel.
Er zijn b.v. 10 scheppingswoorden (Genesis), 10 plagen van Egypte, 10 geboden en 10 opstanden van het volk in de woestijn (Exodus).
Hieronder zijn de 10 wonderen genummerd met een korte hint, wat het ‘echte’ wonder is dat gebeurt.
Dit staat in een compositie van 10 wonderen. Dit aantal komt vaker voor in de bijbel.
Er zijn b.v. 10 scheppingswoorden (Genesis), 10 plagen van Egypte, 10 geboden en 10 opstanden van het volk in de woestijn (Exodus).
Hieronder zijn de 10 wonderen genummerd met een korte hint, wat het ‘echte’ wonder is dat gebeurt.
Het gebruik van wonderen is m.i. een literair motief, om het wonder dat zich werkelijk voltrekt te benadrukken. Hier wordt dus geen historische aanname gemaakt van het wonder, maar een uitleg wat het wonder wil benadrukken. (Begrijp je het nog?)
Het meest duidelijke voorbeeld is het dochtertje van Jairus (de belangrijke vader). Hier wordt het dochtertje een jong meisje/vrouw en niet meer alleen een dochter van. Hierdoor gaat ze weer ‘leven’.
We zijn er natuurlijk niet bij aanwezig geweest, dus staan altijd open voor een andere interpretatie.
Bij Marcus zijn de verhalen wat verder uitgewerkt. Het gaat Mattheus (die het evangelie van Marcus als uitgangspunt heeft genomen) blijkbaar meer om de compositie en een soort samenvatting van de daden van Jezus.
1 Genezing van een melaatse (zie ook Mc 1:40-45)
Het wonder is het omzien en de aanraking van Jezus. Jezus komt de berg! af en is gelijk in het gebied waar mensen niet komen n.l. bij de melaatsen. De man wil rein worden (niet genezen), wil kunnen deelnemen aan de gemeenschap. Jezus wordt door de aanraking volgens de wet onrein. Bij Marcus moet hij zelfs ook vluchten, net als een melaatse. Het is een wonderlijke ruil.
We zijn er natuurlijk niet bij aanwezig geweest, dus staan altijd open voor een andere interpretatie.
Bij Marcus zijn de verhalen wat verder uitgewerkt. Het gaat Mattheus (die het evangelie van Marcus als uitgangspunt heeft genomen) blijkbaar meer om de compositie en een soort samenvatting van de daden van Jezus.
1 Genezing van een melaatse (zie ook Mc 1:40-45)
Het wonder is het omzien en de aanraking van Jezus. Jezus komt de berg! af en is gelijk in het gebied waar mensen niet komen n.l. bij de melaatsen. De man wil rein worden (niet genezen), wil kunnen deelnemen aan de gemeenschap. Jezus wordt door de aanraking volgens de wet onrein. Bij Marcus moet hij zelfs ook vluchten, net als een melaatse. Het is een wonderlijke ruil.
De opmerking over de priester is niet eenvoudig uit te leggen. Dient de priester mee te gaan in deze genezing van deze mens ondanks alle religieuze regels?
2 Genezing van de knecht van de Romeinse hoofdman (niet in Mc. wel in Lc. 7:1-10).
Het wonder is dat een (niet Joodse) hoofdman omziet naar een knecht. In het verhaal komt dit door de ontmoeting van de hoofdman met Jezus. Dit geheel doet denken aan de zin van Paulus (Galaten 3:28): in Christus is geen verschil tussen Jood en Griek, slaaf en vrije, man en vrouw.
2 Genezing van de knecht van de Romeinse hoofdman (niet in Mc. wel in Lc. 7:1-10).
Het wonder is dat een (niet Joodse) hoofdman omziet naar een knecht. In het verhaal komt dit door de ontmoeting van de hoofdman met Jezus. Dit geheel doet denken aan de zin van Paulus (Galaten 3:28): in Christus is geen verschil tussen Jood en Griek, slaaf en vrije, man en vrouw.
Het is opmerkelijk dat een hoofdman over 100, bezorgd is over 1 van zijn soldaten. Het lijkt op de gelijkenis van Jezus, van de herder die op zoek gaat naar die ene verloren schaap en de andere 99 achterlaat in de stal.
3 Genezing van de schoonmoeder van Petrus (Mc. 1:29-39)
Het gaat hier om de ontmoeting van Jezus met de schoonmoeder, die opstaat! en daarna Jezus ook gaat dienen (na blijkbaar eerst hevige twijfel). Jezus raakt haar hand! aan en terstond (staat ze op en) wordt ze diaken (dienaar).
De beweging van Jezus is dus de berg af, naar Kafarnaum en dan tot in het huis en leidt tot het woord opstaan.
Dan volgt de oproep om Jezus te volgen
4 De storm op het meer gestild (Mc. 1:35-41)
De storm op het meer (eigenlijk staat er zee) staan voor de chaos- en doodsmachten. Jezus heerst over deze machten, ook al slaapt hij zelf even (zoals straks in het graf), maar toen stond hij op, staat hier al geschreven. Er wordt over een aardbeving (onstuimigheid/seismos) gesproken, dat doet denken aan de aardbeving (alleen hier ook seismos) bij het graf van Jezus (Mt 28:2).
3 Genezing van de schoonmoeder van Petrus (Mc. 1:29-39)
Het gaat hier om de ontmoeting van Jezus met de schoonmoeder, die opstaat! en daarna Jezus ook gaat dienen (na blijkbaar eerst hevige twijfel). Jezus raakt haar hand! aan en terstond (staat ze op en) wordt ze diaken (dienaar).
De beweging van Jezus is dus de berg af, naar Kafarnaum en dan tot in het huis en leidt tot het woord opstaan.
Dan volgt de oproep om Jezus te volgen
4 De storm op het meer gestild (Mc. 1:35-41)
De storm op het meer (eigenlijk staat er zee) staan voor de chaos- en doodsmachten. Jezus heerst over deze machten, ook al slaapt hij zelf even (zoals straks in het graf), maar toen stond hij op, staat hier al geschreven. Er wordt over een aardbeving (onstuimigheid/seismos) gesproken, dat doet denken aan de aardbeving (alleen hier ook seismos) bij het graf van Jezus (Mt 28:2).
De wonderen kun je dus alleen lezen met het geloof in de opstanding (dat is hierin dus al verwerkt).
5 Genezing van 2 bezetenen (Mc. 5:10-20)
Mattheus heeft het over 2 bezetenen en straks ook 2 blinden. Marcus heeft het over 1 persoon.
Staat twee voor 2 mensen die elkaar niet kunnen helpen buiten Jezus om? Zoals Adam en Eva elkaar ook niet meer tot steun waren.
Hier in het land van Gergesenen zijn deze mensen compleet kapot (drop-outsider, verslaafden).
Hun medebewoners zijn ver! van hen (onreine!) varkens aan het hoeden.
De demonen worden echter door Jezus verdreven en belanden in deze varkens, die in het doodswater omkomen. Dit verlies aan varkens is voor de inwoners ergerlijk hoewel ook de genezing van de bezetenen hen bekend werd. Jezus moet het land verlaten. Hij zal straks ook in Israël niet welkom zijn.
6 Genezing van een verlamde (Mc. 2:1-12)
Zonde kan je verlammen. Hoewel Jezus aangeeft dat het makkelijker is om iemand zijn/haar zonden te vergeven, dan dat iemand daadwerkelijk opstaat!, gebeurt dat hier toch. Het genezen van zonde is dus ook de oorzaak weghalen waardoor mensen verlamd kunnen raken. In Marcus is als extra te lezen dat de dragers een gat in het dak ‘graven’ en dat de draagmat ook met ‘baar’ vertaald kan worden. Hier wordt een doopritueel uitgebeeld, dat gelijk een paasverhaal (met Jezus begraven en opgestaan, zie Kol. 2:12) is.
Dan de oproep aan Mattheus om Jezus te volgen
7 en 8
Genezing van een bloedvloeiende vrouw (Mc. 5:21-34)
Genezing van de dochter van een leidinggevende (bij Mc. 5:35-43 een rabbi)
Een volwassen vrouw en een bijna volwassen vrouw die allebei niet mee mogen doen.
Het leven (bloed) stroomt uit de volwassen vrouw. Ze is daarmee onrein en kan niet meedoen.
Door Jezus aan te raken wordt hij ook onrein. Wat hier opvalt en dat is ook bij de andere wonderverhalen is dat deze vrouw geloof en durf heeft. Ze durft zich bekend te maken. Jezus noemt haar dochter, zoals hij de verlamde in het vorige verhaal zoon noemde en ze geneest.
In het het verhaal over de genezing van een meisje, is zij beter bekend als het dochtertje van Jairus (zie Marcus). Dit is nu net het probleem. Jezus legt haar niet een hand op, maar grijpt haar hand.
Deze dochter wordt een meisje (jonge vrouw) en is niet meer alleen de dochter van de leidinggevende. En ze stond op.
Omdat de literaire vorm hier vrij duidelijk is, even uitgebreid de tekst doornemen:
18 Toen Hij deze dingen tot hen sprak, zie, er kwam een leidinggevende, die Hem aanbad en zei: Mijn dochter is zojuist gestorven, maar kom, leg Uw hand op haar en zij zal leven.
19. En Jezus stond op en volgde hem met Zijn discipelen.
23. Toen Jezus in het huis van de leidinggevende kwam, en de fluitspelers en de misbaar makende menigte zag,
24. zei Hij tegen hen: Vertrek, want het meisje is niet gestorven, maar het slaapt. En zij lachten Hem uit.
25. Toen de menigte weggestuurd was, ging Hij naar binnen en greep haar hand; en het meisje stond op.
De genezing van de dochter van de leidinggevende werd opgehouden door iemand die niet zo belangrijk was.
Maar zij zal de naam dochter krijgen en zo gezien zijn.
Het dochtertje van Jairus wordt een eigen persoon en juist niet alleen een dochter.
==================================
9 Genezing van 2 blinden (Mc. 10:32-52)
De blinden ‘zien’ Jezus als zoon van David, maar de zienden zijn ‘blind’.
10 Genezing van een doofstomme bezetene (Mc. 9:14-29)
Hier een mens zonder stem.
Na de wonderen volgt de uitzending van de discipelen om hetzelfde te doen.
Tegenwoordig is gebedsgenezing in, ook binnen de protestantse kerken.
Hierbij wordt vaak een beroep gedaan op een m.i. verkeerde interpretatie van de wonderverhalen.
Ik wil wel graag een oproep doen aan de huidige discipelen (inclusief mezelf) om te zien naar de verstoten, gekleineerde, verwarde, zieke, vermoeide mensen die op je pad komen.
In Jezus naam (= zijn levensloop) kunnen mensen weer opstaan om te leven.
Dit liedje uit The prince of Egypt lijkt me toepasselijk om alles eens te overdenken:
There can be miracles, when you believe: https://youtu.be/NieC8KA0EvI
5 Genezing van 2 bezetenen (Mc. 5:10-20)
Mattheus heeft het over 2 bezetenen en straks ook 2 blinden. Marcus heeft het over 1 persoon.
Staat twee voor 2 mensen die elkaar niet kunnen helpen buiten Jezus om? Zoals Adam en Eva elkaar ook niet meer tot steun waren.
Hier in het land van Gergesenen zijn deze mensen compleet kapot (drop-outsider, verslaafden).
Hun medebewoners zijn ver! van hen (onreine!) varkens aan het hoeden.
De demonen worden echter door Jezus verdreven en belanden in deze varkens, die in het doodswater omkomen. Dit verlies aan varkens is voor de inwoners ergerlijk hoewel ook de genezing van de bezetenen hen bekend werd. Jezus moet het land verlaten. Hij zal straks ook in Israël niet welkom zijn.
6 Genezing van een verlamde (Mc. 2:1-12)
Zonde kan je verlammen. Hoewel Jezus aangeeft dat het makkelijker is om iemand zijn/haar zonden te vergeven, dan dat iemand daadwerkelijk opstaat!, gebeurt dat hier toch. Het genezen van zonde is dus ook de oorzaak weghalen waardoor mensen verlamd kunnen raken. In Marcus is als extra te lezen dat de dragers een gat in het dak ‘graven’ en dat de draagmat ook met ‘baar’ vertaald kan worden. Hier wordt een doopritueel uitgebeeld, dat gelijk een paasverhaal (met Jezus begraven en opgestaan, zie Kol. 2:12) is.
Dan de oproep aan Mattheus om Jezus te volgen
7 en 8
Genezing van een bloedvloeiende vrouw (Mc. 5:21-34)
Genezing van de dochter van een leidinggevende (bij Mc. 5:35-43 een rabbi)
Een volwassen vrouw en een bijna volwassen vrouw die allebei niet mee mogen doen.
Het leven (bloed) stroomt uit de volwassen vrouw. Ze is daarmee onrein en kan niet meedoen.
Door Jezus aan te raken wordt hij ook onrein. Wat hier opvalt en dat is ook bij de andere wonderverhalen is dat deze vrouw geloof en durf heeft. Ze durft zich bekend te maken. Jezus noemt haar dochter, zoals hij de verlamde in het vorige verhaal zoon noemde en ze geneest.
In het het verhaal over de genezing van een meisje, is zij beter bekend als het dochtertje van Jairus (zie Marcus). Dit is nu net het probleem. Jezus legt haar niet een hand op, maar grijpt haar hand.
Deze dochter wordt een meisje (jonge vrouw) en is niet meer alleen de dochter van de leidinggevende. En ze stond op.
Omdat de literaire vorm hier vrij duidelijk is, even uitgebreid de tekst doornemen:
18 Toen Hij deze dingen tot hen sprak, zie, er kwam een leidinggevende, die Hem aanbad en zei: Mijn dochter is zojuist gestorven, maar kom, leg Uw hand op haar en zij zal leven.
19. En Jezus stond op en volgde hem met Zijn discipelen.
23. Toen Jezus in het huis van de leidinggevende kwam, en de fluitspelers en de misbaar makende menigte zag,
24. zei Hij tegen hen: Vertrek, want het meisje is niet gestorven, maar het slaapt. En zij lachten Hem uit.
25. Toen de menigte weggestuurd was, ging Hij naar binnen en greep haar hand; en het meisje stond op.
De genezing van de dochter van de leidinggevende werd opgehouden door iemand die niet zo belangrijk was.
Maar zij zal de naam dochter krijgen en zo gezien zijn.
Het dochtertje van Jairus wordt een eigen persoon en juist niet alleen een dochter.
==================================
9 Genezing van 2 blinden (Mc. 10:32-52)
De blinden ‘zien’ Jezus als zoon van David, maar de zienden zijn ‘blind’.
10 Genezing van een doofstomme bezetene (Mc. 9:14-29)
Hier een mens zonder stem.
Na de wonderen volgt de uitzending van de discipelen om hetzelfde te doen.
Tegenwoordig is gebedsgenezing in, ook binnen de protestantse kerken.
Hierbij wordt vaak een beroep gedaan op een m.i. verkeerde interpretatie van de wonderverhalen.
Ik wil wel graag een oproep doen aan de huidige discipelen (inclusief mezelf) om te zien naar de verstoten, gekleineerde, verwarde, zieke, vermoeide mensen die op je pad komen.
In Jezus naam (= zijn levensloop) kunnen mensen weer opstaan om te leven.
Dit liedje uit The prince of Egypt lijkt me toepasselijk om alles eens te overdenken:
There can be miracles, when you believe: https://youtu.be/NieC8KA0EvI
Zie ook Herstelwonderen Nico Riemersma